تجارت فولاد و آهن

لوله‌ها از حیث جنس، کاربرد، نحوه‌ی ساخت و نحوه‌ی اتصالات به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. با توجه به رشد سریع ساخت و ساز و تاسیسات و تقاضای بالای صنایع، یکی از کالاهایی که با افزایش حجم تولید مواجه است، انواع لوله‌ها برحسب کاربرد می‌باشد.

لوله‌ها که به دو دسته‌ی کلی آهنی و غیرآهنی تقسیم می‌شوند هر کدام دارای زیرمجموعه‌هایی هستند که به فراخور کاربرد با تیراژ متفاوت تولید همراه هستند. در این میان با توجه به منابع معدنی موجود در کشور، تولیدات آهنی و فولادی در ایران دارای جایگاه ویژه‌ای هستند. بطور کلی لوله‌های فولادی تجاری برای تاسیسات حرارت مرکزی، تهویه‌، انتقال نفت و روغن در فشارهای پایین و نوع گالوانیزه‌ی آن جهت آبرسانی کاربرد دارد.

در این میان انواع لوله‌ مانیسمان (لوله‌های بدون درز) که زیرمجموعه‌ی لوله‌های فولادی محسوب می‌شوند، در دنیا به‌دلیل اینکه در صنایع نفت و گاز روز به روز بیشتر  استفاده می‌شوند برای بسیاری از سرمایه‌گذاران در این حوزه اهمیت و جذابیت دارد. لذا غالب مقاله‌ی حاضر به بررسی لوله‌های فولادی و بخصوص از نوع لوله‌های بدون درز (مانیسمان) می‌پردازد.

در ابتدا به سراغ یک تقسیم ‌بندی کلی از انواع لوله‌های موجود در بازار و تعریفات مختلف آنها می‌رویم. در پایان مطالبی در خصوص رده بندی لوله مانیسمان تدوین شده است.

تاریخچه تولید و استفاده لوله های فولادی به اوایل دهه ۱۸۰۰ میلادی باز می­گردد،ماده اصلی لوله از متریال فولادمی باشد، به زبان ساده لوله استوانه ای است طویل و توخالی که دوطرف آن باز می باشد، لوله فلزی دارای سطح مقطع دایره ای شکل و توخالی میباشد که مخلوطی از آلیاژهای ­آهن و فلزات دیگر مانند آلومینیوم، منگنز، تیتانیوم، تنگستن ودیگر آلیاژها می ­باشد.مقاومت و قدرت بالا و استحکام بسیار زیاد لوله فولادی سبب شده تا بتوان از آن هم درسطح زمین و هم در زیر زمین برای انتقال آب و فاضلاب ، گاز و حتی محافظت از سیم ­های برق استفاده نمود. در این مطلب شرکت پایپ ایران (تولید کننده انواع لوله های پلی اتیلن و لوله های فلزی) قصد دارد به معرفی کامل و مفیدی از لوله فولادی بپردازد.

نکاتی پیرامون لوله فولادی

لوله ای که در لوله گاز استفاده می ­شود باید از نوع فولادی سیاه یا کربن استیل باشد.
این نوع لوله باید از لحاظ ساخت، مواد، ابعاد، وزن، آزمایشات و تلرانس با استانداردهایی مطابقت داشته باشد که شامل ISIRI، IGS، IPS، API، ASTM، AGA، MSS-SP و DIN می­ باشد.
قسمت بیرونی کلیه لوله های فولادی باید صاف و هموار باشد.
لوله فولادی را از نظر استقامت فشاری به سه روش تقسیم می­ کنند که شامل روش وزنی، برنامه ای و کدینگ می­باشد.
لوله های فولادی با توجه به روش تولید به دو شکل درزدار و بدون درز (مانیسمان) دسته بندی می­شود.­
مواد اولیه که به شکل درز جوش و بدون درز تولید می­شوند باید طبق یکی از روش­ های: کوره باز، کوره­ الکتریکی و کوره قلیانی با دمش اکسیژن باشد.
باید بدانید هر چقدر رده لوله برق فولادی بالاتر باشد، ضخامت جداره لوله نیز بیشتر خواهد بود.
مشخصات ابعاد لوله فولادی به شرح NPS : ؛ قطر اسمی لوله، ID؛ قطر داخلی لوله، OD؛ قطر خارجی لوله، SCH؛ کلاسه، L؛ طول و T، ضخامت دیواره لوله فولادی می­باشد.

رئیس اتحادیه آهن فروشان با بیان تاثیر افزایش قیمت آهن بر بازار مسکن گفت: بازار آهن در حال خارج شدن از رکود است و هنوز به رونق نرسیده است، افزایش نرخ مصالح و آهن در طی ۲ سال اخیر بر نرخ مسکن تاثیرگذار گذاشته است.

بازار مسکن چند سال است که در رکود است اما اخبار در این زمینه پرمخاطب حکایت از گران شدن مسکن، در پی افزایش قیمت اجاره ها باعث بالارفتن قیمت مصالح ساختمانی و آهن ، واسطه گری و عدم کنترل بر فعالیت صنوف در ارتباط با آهن است.

محمد آزاد ادامه داد: افزایش قیمت آهن در همان سال، بر نرخ مسکن تاثیر ندارد؛ گرانی مصالح و آهن به عنوان مثال در سال جاری، دو سال دیگر بر افزایش قیمت آهن در بازار مسکن اثرگذار است زیراکه ساخت مسکن زمان‌بر است و به سرعت ایجاد نمی‌شود، حداقل دو سال زمان لازم است تا ساخته شود.

وی با اشاره به عوامل موثر بر افزایش تقریبی نرخ مسکن گفت: مسائل مالی و سیاست‌های دولت، ارائه وام مسکن و نیز کاهش نرخ بهره بانکی برای دادن تسهیلات بهتر به مردم از جمله عواملی است تا بازار شاهد رشد ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت مسکن باشد و قسمتی از سرمایه مردم نیز به بازار مسکن وارد شود.

رئیس اتحادیه آهن فروشان تصریح کرد: قیمت آهن در سال ۹۴ از نرخ آن در سال جاری نیز بالاتر بوده است و با وجود افزایش قیمت آهن در سال جاری، هنوز به نرخ آن در سال ۹۴ نرسیده است. امروز قیمت میلگرد ۲۱۰۰ به ازای هر کیلو تا ۲۱۵۰ تومان و قیمت تیرآهن هر کیلو ۲۵۰۰ تومان است.

لوله فولادی برق یا همان لوله کاندوئیت ابزاریست جهت محافظت از سیم و کابل در داخل و خارج از محیط های صنعتی و کارگاهی.از لوله فولادی برق در ساختمانهای مسکونی،اداری،صنعتی و کارکاهی استفاده می شود.گروه صنعتی پارس صنایع تولید کننده لوله فولادی برق (لوله کاندوئیت) در انواع گالوانیزه گرم،سرد و مشکی و در بعضی موارد بصورت سفارشی رنگی می باشد.لوله کاندوئیت را معمولا از ضخامت 1.5 تا 0.90 میلیمتر تولید می کنند.انواع لوله برق فولادی عبارتند از:لوله فولادی گالوانیزه گرم،لوله فولادی گالوانیزه سرد،لوله فولادی مشکی،لوله فولادی ضد انفجار و لوله فولادی قابل انعطاف(خرطومی فلکسیبل)

کاربرد لوله فولادی برق در مدلهای مختلف عبارتند از:

1-لوله فولادی گالوانیزه گرم

در این مدل از لوله برق فلزی که از آبکاری عمقی گرم استفاده شده است بیشتر در مناطق دارای رطوبت و محیط های بیرونی که احتمال ریزش باران برروی آن دارد استفاده می کنند تا در برابر عوامل محیطی و زنگ زدگی مقاومت داشته باشد.

2-لوله فولادی مشکی

در این مدل که از ورق مشکی با پوشش رنگ مشکی استفاده می شود و در محیط داخلی و خشک استفاده می شود.

3-لوله فولادی گالوانیزه سرد (لوله فولادی برق درز جوش)

در این مدل که پرمصرف ترین و رایج ترین در لوله برق های فلزی می باشد در محیط های داخلی و در داخل دیوار زیر گچ استفاده می کنند.

4-لوله فولادی گالوانیزه ضد انفجار (لوله فولادی بدون درز)

در این مدل لوله فولادی به دلیل نداشتن درز و عایق بودن در برابر نفوذ گاز به داخل لوله برق بیشتر در مناطق گازی و پالایشگاه ها استفاده می شود.

لوله بدون درز چیست ؟

همان طور که ذکر شد کیفیت تولید این نوع لوله فولادی نسبت به نوع درزدار بالاتر بوده و به دلیل نداشتن درز جوش از استحکام بالاتری نسبت به سایر لوله ها برخوردار است. همچنین تولید این محصول معمولا در قطرهای پایین صورت می گیرد چراکه تولید لوله فولادی با قطر بالا بدون درز مشکل می باشد و نیاز به هزینه بالایی دارد.

اولین ایده برای تولید لوله فولادی بدون درز، روش اکستروژن بود که پیش از آن برای تولید لوله های سربی به کار می رفت و پس از آن بر روی فولاد تکرار شد. روش های اولیه تقریبا غیر عملی بودند اما امروزه چندین روش تولید لوله مانیسمان که در زیر به آن ها اشاره می شود از لحاظ نظری و تا حدودی عملی اثبات شده اند. از جمله این روش ها می توان به ریخته گری، نورد اکسترود، اکستروژن، کشش عمیق، کشش لوله، فلوفرمینگ و نورد لوله فولادی اشاره کرد.

لوله درزدار (welded pipe)

لوله های درزجوش امروزه در خطوط انتقال سیالات پرفشار و با دبی زیاد در مناطق مختلف از حیث شرایط محیطی از اعماق دریا تا دل کوه ها و نواحی سرد سیر قطب استفاده وسیعی پیدا کرده اند. لوله های درزجوش مستقیم و لوله های درزجوش اسپیرال دو روش عمده در تولید لوله های درزدار محسوب می شوند. با توسعه فناوری طراحی و تولید لوله درزجوش اسپیرال امروزه لوله های قطور درزجوش اسپیرال به صورت اقتصادی تولید می شوند.

روش تولید لوله گالوانیزه به این صورت است که ابتدا ورق فولادی برش خورده و پس از نورد به شکل دایره در می آیند و در مرحله آخر درز به وجود آمده جوش داده می شود و به مرحله آزمایش فرستاده می شود. این روش تولید در اصطلاح نورد نامیده شده که در ادامه به بررسی آن خواهیم پرداخت.